احکام

نجس کردن زمین و سقف و بام و طرف داخل دیوار مسجد ، حرام است ، و هر کس بفهمد که نجس شده است باید فوراً نجاست آن را بر طرف کند ، و احتیاط مستحب آن است که طرف بیرون دیوار مسجد را هم نجس نکنند ، و اگر نجس شود بر طرف کردن آن لازم نیست ، ولى اگر نجس کردن طرف بیرون دیوار موجب هتک مسجد باشد البته حرام است ، و بر طرف کردن آن مقدارى که رافع هتک باشد لازم است

 

◄     اگر نتواند مسجد را تطهیر نماید ، یا کمک لازم داشته باشد و پیدا نکند ، تطهیر مسجد بر او واجب نیست ، ولى چنانچه بداند که اگر به دیگرى اطلاع دهد این کار انجام مى‏گیرد اگر باقى گذاشتن نجاست موجب هتک باشد ، باید به او اطلاع دهد .

 

◄     اگر جائى از مسجد نجس شود که تطهیر آن بدون کندن یا خراب کردن او ممکن نیست ، باید آنجا را بکنند یا خراب نمایند در صورتى که کندن یا خراب کردن جزئى باشد ، یا آنکه رفع هتک متوقف بر کندن یا خراب کردن کلّى باشد ، و الاّ خراب کردن محل اشکال است ، و پر کردن جائى که کنده‏اند و ساختن جائى که خراب کرده‏اند واجب نیست . ولى اگر چیزى مانند آجر مسجد نجس شود ، در صورتى که ممکن باشد ، باید بعد از آب کشیدن به جاى اولش بگذارند .

 

◄     اگر مسجدى را غصب کنند و به جاى آن خانه و مانند آن بسازند ، یا بطورى خراب شود که دیگر به آن مسجد نگویند ، نجس کردن آن حرام نیست ، و تطهیر آن واجب نیست .

 

◄     نجس کردن حرم امامان علیهم‏السلام حرام است . و اگر یکى از آنها نجس شود ، چنانچه نجس ماندن آن بى احترامى باشد ، تطهیر آن واجب است ، بلکه احتیاط مستحب آن است که اگر بى احترامى هم نباشد آن را تطهیر کنند .

 

◄     اگر حصیر یا موکت مسجد نجس شود ، باید آن را آب بکشند ، و اگر بریدن جاى نجس بهتر باشد ، باید آن را ببرند . ولى بریدن مقدار معتنابهى از آن ، یا تطهیرى که موجب نقص باشد محل اشکال است ، مگر این که ترک آن موجب هتک باشد .

 

◄     بردن عین نجس و متنجّس در مسجد اگر بى احترامى به مسجد باشد حرام است ، بلکه احتیاط مستحب آن است که اگر بى احترامى هم نباشد ، عین نجس را در مسجد نبرند مگر آن چه از توابع انسانى است که وارد مى‏شود ، مانند خون زخمى که در بدن یا لباس او است .

 

◄     اگر مسجد را براى روضه خوانى چادر بزنند و فرش کنند و سیاهى بکوبند و اسباب چاى در آن ببرند ، در صورتى که این کارها به مسجد ضرر نرساند و مانع نماز خواندن نشود ، اشکال ندارد .

 

◄     احتیاط واجب آن است که مسجد را به طلا زینت نکنند ، و احتیاط مستحب آن است که به صورت چیزهائى که مثل انسان و حیوان روح دارد نیز زینت نکنند .

◄     اگر مسجد خراب هم شود ، نمى‏توانند آن را بفروشند یا داخل ملک وجادّه نمایند .

 

◄     فروختن در و پنجره و چیزهاى دیگر مسجد ، حرام است ، و اگر مسجد خراب شود باید اینها را صرف در تعمیر همان مسجد به کار ببرند ، و چنانچه به درد آن مسجد نخورد باید در مسجد دیگر مصرف شود ، ولى اگر به درد مسجدهاى دیگر هم نخورد مى‏توانند آن را بفروشند و پول آن را اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد ، و گرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند .

 

◄     ساختن مسجد و تعمیر مسجدى که نزدیک به خرابى مى‏باشد مستحب است ، و اگر مسجد طورى خراب شود که تعمیر آن ممکن نباشد مى‏توانند آن را خراب کنند و دوباره بسازند ، بلکه مى‏توانند مسجدى راکه خراب نشده ، براى احتیاج مردم خراب کنند و بزرگتر بسازند .

 

◄     تمیز کردن مسجد و روشن کردن چراغ در آن مستحب است ، و کسى که مى‏خواهد مسجد برود مستحب است خود را خوشبو کند ، و لباس پاکیزه و قیمتى بپوشد ، و ته کفش خود را وارسى کند که نجاستى به آن نباشد ، و موقع داخل شدن به مسجد ، اول پاى راست ، و موقع بیرون آمدن ، اول پاى چپ را بگذارد. و همچنین مستحب است از همه زودتر به مسجد آید و از همه دیرتر بیرون رود .

 

◄     وقتى انسان وارد مسجد مى‏شود ، مستحب است دو رکعت نماز به قصد تحیّت و احترام مسجد بخواند ، و اگر نماز واجب ، یا مستحب دیگرى هم بخواند کافى است .

◄     خوابیدن در مسجد اگر انسان ناچار نباشد ، و صحبت کردن راجع به کارهاى دنیا ، و مشغول صنعت شدن ، و خواندن شعرى که نصیحت و مانند آن نباشد ، مکروه است . و نیز مکروه است آب دهان و بینى و اخلاط سینه را در مسجد بیندازد ، بلکه در بعضى موارد حرام است . و نیز مکروه است گمشده‏اى را طلب کند ، و صداى خود را بلند کند ، ولى بلند کردن صدا براى اذان مانعى ندارد .

 

◄     راه دادن دیوانه به مسجد مکروه است ، و همچنین است راه دادن بچه اگر موجب زحمت نمازگزاران شود ، و یا اینکه احتمال رود مسجد را نجس کند ، و در غیر این دو صورت مانعى از راه دادن بچه به مسجد نیست بلکه گاهى اولویت دارد . و کسى که پیاز و سیر و مانند اینها خورده که بوى دهانش مردم را اذیت مى‏کند مکروه است به مسجد برود